Toen Marcel Duchamp in 1915 vanuit Parijs naar New York vertrok kwam hij te wonen vlakbij Central Park. Dit kleine appartement was tevens zijn atelier, zoals bij veel kunstenaars het geval is. Duchamp had toen nog lang niet de status zoals hij die nu heeft en hij stond dan ook aan het begin van zijn carrière. In 1916, een jaar na de verhuizing, kwam zijn goede vriend Henri Pierre Roché langs en maakte een zevental foto’s van de woning. Dit zijn de enige beelden die wij hebben van de ruimte.
Nu zijn deze foto’s qua kwaliteit verre van bijzonder. De compositie is saai en ze zijn te overbelicht of te donker, maar wat erop te zien is, is fascinerend. In de hoek staat een fietswiel op een kruk, in de vloer is een kapstok geschroefd, aan het plafond hangt een sneeuwschep en boven de deurpost een urinoir. 90 jaar later zou datzelfde urinoir door een panel van vijfhonderd kunstkenners verkozen worden tot het invloedrijkste kunstwerk van de 20e eeuw, maar hier hing het gewoon nog, geheel onbekend te zijn, in zijn huis. Zijn kunstwerken waren onderdeel van zijn woning, net zo belangrijk als bijvoorbeeld het vloerkleed op de grond.
De foto’s laten zien dat het dagelijkse leven van kunstenaars verweven is met hun kunstwerken. Er is geen onderscheid tussen privé en werk, kunstenaarsleven met hun kunst, kunnen niet zonder. Dit idee wordt altijd versterkt bij het zien van het werk van Danielle Lemaire. Ook in de flat van Henk Olijve waar op dit moment haar expositie Perfect Surroundings te zien is. Deze plek is voor even haar thuis geworden en de reden daarvoor is omdat haar werk hier hangt. ‘’Thuis is waar het werk is’’, zoals ze treffend schreef in de tentoonstellingstekst. De woonkamer heeft ze voor even toegeëigend door behang te schilderen, geluidsopnames te laten horen zoals je thuis een plaatje op zou zetten en tekeningen aan de muur te hangen.
Woorden als thuis en huis zijn vaker onderdeel van het werk van Lemaire. Zo deed ze vorig jaar uitgebreid onderzoek naar het levensverhaal van oma Son. In 1963 heeft zij toko Rasasari in Arnhem opgezet en daar werkt ze nog altijd. Oma Son is net als de vader van Danielle geboren in Indonesië maar kwam in de jaren 50 naar Nederland om de chaos in Nederlands-Indië tijdens de dekolonisatie te ontvluchten. Danielle voerde veel gesprekken en kreeg steeds meer te horen over het heftige levensverhaal van Oma Son. Oma Son verlangde vaak naar Indonesië, maar het Indonesië dat zij heeft gekend bestaat al jaren niet meer. Daarom ging dit onderzoek van Lemaire over nostalgie. ‘Nostalgie is de weg weten in het huis dat niet meer bestaat’, zei Rudy Kousbroek ooit. Lemaire heeft voor Oma Son de weg verbeeld in het huis dat voor haar al meer dan vijfenzestig jaar niet meer bestaat, middels tekeningen en een boek. En nu in Eindhoven, verbeeldt Danielle haar eigen huis.
Een huis waar ieder kunstwerk even veel aandacht krijgt, waar ze geen onderscheid maakt tussen boekjes, muziek, tekeningen, schilderijen of behang, alles is evengoed onderdeel van haar kunstenaarschap. Alles is even belangrijk voor haar.
Klik hier voor meer informatie over Danielle Lemaire
4 maart is er een feestelijke finissage met een performance van Marina Tadic (Eerie Wanda)